Οι Παλαιστίνιοι έχουν νόμιμο δικαίωμα στην αυτοδιάθεση
Άρθρο του Μπαράκ Ομπάμα*
Έχουν περάσει 17 ημέρες από τότε που η Χαμάς εξαπέλυσε τη φρικτή επίθεση της εναντίον του Ισραήλ, σκοτώνοντας πάνω από 1.400 Ισραηλινούς πολίτες, συμπεριλαμβανομένων ανυπεράσπιστων γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων. Στον απόηχο μιας τέτοιας ανείπωτης βαρβαρότητας, η κυβέρνηση των ΗΠΑ και ο αμερικανικός λαός συμμετείχαν στη θλίψη των οικογενειών, προσευχήθηκαν για την επιστροφή των αγαπημένων τους και δικαίως δήλωσαν αλληλεγγύη στον ισραηλινό λαό.
Όπως ανέφερα σε προηγούμενη ανάρτηση, το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να υπερασπίζεται τους πολίτες του ενάντια σε μια τέτοια απρόβλεπτη βία, και υποστηρίζω πλήρως την έκκληση του Προέδρου Μπάιντεν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες να υποστηρίξουν τον μακροχρόνιο σύμμαχό μας στην καταδίωξη της Χαμάς, την εξάρθρωση των στρατιωτικών της δυνατοτήτων και να διευκολύνουν την ασφαλή επιστροφή εκατοντάδων ομήρων στις οικογένειές τους.
Όμως, ακόμη και όταν υποστηρίζουμε το Ισραήλ, θα πρέπει επίσης να είμαστε σαφείς ότι έχει σημασία το πώς το Ισραήλ διεξάγει αυτόν τον αγώνα κατά της Χαμάς. Ειδικότερα, έχει σημασία -όπως έχει επανειλημμένα τονίσει ο Πρόεδρος Μπάιντεν- η στρατιωτική στρατηγική του Ισραήλ να τηρεί το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των νόμων που επιδιώκουν να αποφευχθεί, σε κάθε δυνατό βαθμό, ο θάνατος ή η ταλαιπωρία αμάχων πληθυσμών. Η διατήρηση αυτών των αξιών είναι αφ’ εαυτής σημαντική επειδή είναι ηθικά δίκαιη και αντανακλά την πίστη μας στην εγγενή αξία κάθε ανθρώπινης ζωής. Η υποστήριξη αυτών των αξιών είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση συμμαχιών και τη διαμόρφωση της διεθνούς γνώμης – όλα αυτά είναι κρίσιμα για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια του Ισραήλ.
Πρόκειται για ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο. Ο πόλεμος είναι πάντα τραγικός, και ακόμη και οι πιο προσεκτικά σχεδιασμένες στρατιωτικές επιχειρήσεις συχνά θέτουν σε κίνδυνο τους αμάχους. Όπως σημείωσε ο Πρόεδρος Μπάιντεν κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Ισραήλ, η ίδια η Αμερική κατά καιρούς υπολείπεται των υψηλότερων αξιών μας όταν εμπλέκεται σε πόλεμο, και μετά την 11η Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν ενδιαφέρθηκε να ακούσει τις συμβουλές των συμμάχων μας όταν επρόκειτο για τα βήματα που λάβαμε για να προστατευτούμε από την Αλ Κάιντα. Τώρα, μετά τη συστηματική σφαγή Ισραηλινών πολιτών, μια σφαγή που ξυπνά μερικές από τις πιο σκοτεινές μνήμες διώξεων κατά του εβραϊκού λαού, είναι κατανοητό ότι πολλοί Ισραηλινοί έχουν απαιτήσει από την κυβέρνησή τους να κάνει ό,τι χρειάζεται για να ξεριζώσει τη Χαμάς και να διασφαλίσει ότι τέτοιου είδους επιθέσεις δεν θα συμβούν ξανά. Επιπλέον, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Χαμάς είναι βαθιά ενσωματωμένες στη Γάζα – και η ηγεσία της φαίνεται να κρύβεται σκόπιμα ανάμεσα στους αμάχους, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τους ίδιους τους ανθρώπους που ισχυρίζονται ότι εκπροσωπούν.
Ωστόσο, ο κόσμος παρακολουθεί στενά καθώς εξελίσσονται τα γεγονότα στην περιοχή και οποιαδήποτε ισραηλινή στρατιωτική στρατηγική που αγνοεί το ανθρώπινο κόστος θα μπορούσε τελικά να αποτύχει. Ήδη, χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί από τους βομβαρδισμούς της Γάζας, πολλοί από τους οποίους είναι παιδιά. Εκατοντάδες χιλιάδες έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Η απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης να διακόψει τα τρόφιμα, το νερό και το ηλεκτρικό ρεύμα σε έναν αιχμάλωτο άμαχο πληθυσμό απειλεί όχι μόνο να επιδεινώσει μια αυξανόμενη ανθρωπιστική κρίση. Θα μπορούσε να σκληρύνει περαιτέρω τις παλαιστινιακές συμπεριφορές για γενιές, να διαβρώσει την παγκόσμια υποστήριξη προς το Ισραήλ, να γίνει όπλο στα χέρια των εχθρών του Ισραήλ και να υπονομεύσει τις μακροπρόθεσμες προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή.
Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό όσοι από εμάς υποστηρίζουμε το Ισραήλ την ώρα που το έχει ανάγκη, να ενθαρρύνουμε μια στρατηγική που μπορεί να ακινητοποιήσει τη Χαμάς, ελαχιστοποιώντας παράλληλα περαιτέρω απώλειες αμάχων. Η πρόσφατη στροφή του Ισραήλ να επιτρέψει φορτηγά βοήθειας στη Γάζα, που υποκινήθηκε εν μέρει από την παρασκηνιακή διπλωματία της κυβέρνησης Μπάιντεν, είναι ένα ενθαρρυντικό βήμα, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να καθοδηγούμε τη διεθνή κοινότητα στην επιτάχυνση της κρίσιμης βοήθειας και των προμηθειών στον ολοένα και πιο απελπισμένο πληθυσμό της Γάζας. Και ενώ οι προοπτικές μελλοντικής ειρήνης μπορεί να φαίνονται πιο μακρινές από ποτέ, θα πρέπει να καλέσουμε όλους τους βασικούς παράγοντες στην περιοχή να συνεργαστούν με αυτούς τους Παλαιστίνιους ηγέτες και οργανώσεις που αναγνωρίζουν το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ για να αρχίσει να αρθρώνεται μια βιώσιμη οδός για να επιτύχουν οι Παλαιστίνιοι τις νόμιμες φιλοδοξίες τους για αυτοδιάθεση – γιατί αυτός είναι ο καλύτερος και ίσως ο μοναδικός τρόπος για να επιτευχθεί η διαρκής ειρήνη και ασφάλεια που λαχταρούν οι περισσότερες ισραηλινές και παλαιστινιακές οικογένειες.
Τέλος, στην αντιμετώπιση μιας εξαιρετικά περίπλοκης κατάστασης όπου τόσοι πολλοί άνθρωποι πονούν και τα πάθη κορυφώνονται, όλοι μας πρέπει να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να επιδείξουμε τις καλύτερες αξίες μας και όχι τους χειρότερους φόβους μας.
Αυτό σημαίνει ενεργή αντίθεση στον αντισημιτισμό σε όλες τις μορφές του, παντού. Σημαίνει απόρριψη των προσπαθειών για την ελαχιστοποίηση της τρομερής τραγωδίας που μόλις υπέστη ο ισραηλινός λαός, καθώς και της ηθικά χρεοκοπημένης άποψης ότι, οποιαδήποτε αιτία μπορεί με κάποιο τρόπο να δικαιολογήσει τη σκόπιμη σφαγή αθώων ανθρώπων.
Σημαίνει απόρριψη του αντιμουσουλμανικού, αντιαραβικού ή αντιπαλαιστινιακού αισθήματος. Σημαίνει άρνηση να συνδυάσουμε όλους τους Παλαιστίνιους με τη Χαμάς ή άλλες τρομοκρατικές ομάδες. Σημαίνει προστασία από την απανθρωπιστική γλώσσα προς τον λαό της Γάζας ή υποβάθμιση του πόνου των Παλαιστινίων -είτε στη Γάζα είτε στη Δυτική Όχθη- ως άσχετο ή παράνομο.
Σημαίνει να αναγνωρίσουμε ότι το Ισραήλ έχει κάθε δικαίωμα ύπαρξης. Ότι ο εβραϊκός λαός έχει αξίωση για μια ασφαλή πατρίδα στην οποία έχει αρχαίες ιστορικές ρίζες. Και ότι υπήρξαν περιπτώσεις στις οποίες προηγούμενες ισραηλινές κυβερνήσεις κατέβαλαν ουσιαστικές προσπάθειες για να επιλύσουν τη διαφορά και να ανοίξουν έναν δρόμο για μια λύση δύο κρατών – προσπάθειες που τελικά αποκρούστηκαν από την άλλη πλευρά.
Σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε ότι οι Παλαιστίνιοι έζησαν επίσης σε αμφισβητούμενα εδάφη για γενιές. Ότι πολλοί από αυτούς όχι μόνο εκτοπίστηκαν όταν σχηματίστηκε το Ισραήλ, αλλά συνεχίζουν να εκτοπίζονται βίαια από ένα κίνημα εποίκων που πολύ συχνά έχει λάβει σιωπηρή ή ρητή υποστήριξη από την ισραηλινή κυβέρνηση. Ότι οι Παλαιστίνιοι ηγέτες που ήταν πρόθυμοι να κάνουν παραχωρήσεις για μια λύση δύο κρατών, πολύ συχνά είχαν λίγα να επιδείξουν για τις προσπάθειές τους. Και ότι είναι δυνατό για ανθρώπους με καλή θέληση να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και να αντιταχθούν σε ορισμένες πολιτικές της ισραηλινής κυβέρνησης στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα χωρίς να είναι αντισημιτικοί.
Ίσως πάνω από όλα, σημαίνει ότι πρέπει να επιλέξουμε να μην υποθέτουμε πάντα το χειρότερο για αυτούς με τους οποίους διαφωνούμε. Σε μια εποχή διαρκούς μνησικακίας, τρολαρίσματος και παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε μια εποχή που τόσοι πολλοί πολιτικοί και άτομα που αναζητούν την προσοχή βλέπουν ένα πλεονέκτημα στο να ρίχνουν λάδι στη φωτιά και όχι φως στα γεγονότα, μπορεί να μην είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε διάλογο με σεβασμό για οποιοδήποτε θέμα – πολύ λιγότερο για ένα θέμα με τόσο υψηλά «πονταρίσματα» και αφού έχει χυθεί τόσο αίμα.
Αλλά αν μας ενδιαφέρει να διατηρήσουμε ανοιχτή τη δυνατότητα ειρήνης, ασφάλειας και αξιοπρέπειας για τις μελλοντικές γενιές των παιδιών του Ισραήλ και της Παλαιστίνης -καθώς και για τα δικά μας παιδιά- τότε εναπόκειται σε όλους μας τουλάχιστον να κάνουμε την προσπάθεια να διαμορφώσουμε το πρότυπο, με τα δικά μας λόγια και πράξεις, για το είδος του κόσμου που θέλουμε να κληρονομήσουν.
* Το ΄αρθρο του πρώην προέδρου των ΗΠΑ
δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο Medium